jak i
  • Jak najwięcej zasad?
    19.04.2015
    19.04.2015
    Dzień dobry,
    nurtuje mnie kiedy można zapisywać dwa kolory razem i potrzebowałbym jak najwięcej zasad pisania nazw kolorów. Np. można zapisać żółtoróżowy (a nie ma żółtoamarantowy, który byłby z pewnością podobny do żółtoróżowego) albo nie ma fioletowożółty (według sjp). Ciekawostką jest też, że jest jasnobiały, a nie ma ciemnoczarnego. Czy cecha wstawiana przed kolorami pasuje tylko do wybranych kolorów? Jak się uporać np. ze słowem bladoamarantowy, którego nie ma w słowniku?
  • Jak się stosuje lek
    11.12.2013
    11.12.2013
    Czy w gatunku tekstowym, jakim jest ulotka leku, w punktach stanowiących pytania typu „Jak stosuje się lek, jak działa lek” etc. stawiamy znak zapytania lub inny znak interpunkcyjny? Czy postawienie znaku zapytania jest błędem?
  • jak siódme dziecko stróża
    12.05.2009
    12.05.2009
    Szanowni Państwo,
    mój tata zwykł mówić o kimś, że „wygląda jak siódme dziecko stróża”. W wyszukiwarce Google znalazłem kilkadziesiąt przykładów użycia tego połączenia. Nie znalazłem jednak jego słownikowej definicji. Jestem zainteresowany, jakie jest jego znaczenie i skąd się wzięło.
    Dziękuję.
    Pozdrawiam
  • Jak śpiewać kolędy?
    15.12.2014
    15.12.2014
    Szanowni Państwo,
    chodzi mi o wers z kolędy Anioł pasterzom mówił. Jak się powinno śpiewać: „naleźli Dziecię w żłobie, Maryją z Józefem”? Czy w wersji współczesnej: „znaleźli Dziecię w żłobie, Maryję z Józefem”? Spotkałam też formy mieszane, które wydają mi się najmniej szczęśliwe: „znaleźli Dziecię w żłobie, Maryją z Józefem” oraz „naleźli Dziecię w żłobie, Maryję z Józefem”. Wiem, że tekst został zapisany w rękopisie kórnickim, ale nie potrafię do niego dotrzeć.
    Hanna Bartoszewicz
  • Jak to w rodzinie…
    9.07.2003
    9.07.2003
    Panie Profesorze,
    jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
    Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
    Załączam wyrazy szacunku,
    Marta Piaskowska z Łodzi
  • Jak wymawiać nazwisko Sidorowicz?
    19.09.2019
    19.09.2019
    Jak wymawia się nazwisko Sidorowicz? Si czy ś i dlaczego?
  • Jak zostać mistrzem pióra?
    13.06.2012
    13.06.2012
    Szanowni Państwo!
    Mam pytanie, jak rozwijać swoje umiejętności językowe? Jak zostać mistrzem pióra? Co poradzilibyście licealistce czy studentce, która chce pisać piękne pod względem językowym wypracowania/prace zaliczeniowe? Która chce tak wyćwiczyć swój język, aby ten giętki powiedział wszystko, co pomyśli głowa? Oczywiście wiadomo, że trzeba dużo czytać i pisać. Ale co czytać i jak? Jak nauczyć się pięknie posługiwać słowem? Czy są jakieś ćwiczenia, które można wykonywać?
  • Jak zostać posłem lub posłanką?

    22.12.2020
    22.12.2020

    Dzień dobry

    Czy stosowanie form żeńskich i męskich obok siebie, połączonych spójnikiem lub (zamiast jednej formy męskiej), jest poprawne? Mam na myśli zdanie: Jak zostać posłem lub posłanką? Lub jest spójnikiem rozłącznym, a zatem powinien rozdzielać przeciwstawne pojęcia, a tutaj opisuje ten sam zawód. Z drugiej strony, zastosowanie spójnika i (Jak zostać posłem i posłanką) również brzmi źle, bo sugeruje łączenie dwóch różnych stanowisk. Czy jedyną poprawną formą jest tu rodzaj męski?

  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • …i na rzecz
    16.04.2002
    16.04.2002
    Moje pytanie dotyczy poprawności interpunkcyjnej. Czy w zdaniu: „Działając w imieniu i na rzecz firmy XXY…” powinienem potraktować i na rzecz jako wtrącenie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego